Landschappen in beeld

Gooise stuwwal "Groeve Oostermeent"
De Groeve Oostermeent vormt een overgang van de Gooise stuwwal naar de Eemvallei en ligt tussen Blaricum en Huizen in een oostelijke aftakking van de Gooise stuwwal. De Warandebergen vormen met 22.3 mtr. het hoogste punt van deze aftakking. De zandhellingen die vanaf de Warandebergen naar de Groeve Oostermeent lopen zijn plaatselijk behoorlijk steil. Dit is vooral veroorzaakt door zandafgravingen. Ten behoeve van zandwinning werd er vanaf 1924 tussen Blaricum en Huizen het noordelijk deel van de Warandebergen en een deel van de Oostermeent afgegraven tot vlak boven het grondwaterpeil. Het afgegraven zand werd gebruikt als grondstof kalkzandsteen te maken in de nabij gelegen fabriek. In 1975 werd gestopt met de zandwinning in de Groeve Oostermeent en werd het afgegraven deel afgedekt met de oorspronkelijke humeuze toplaag die bewust bewaard werd. Op de grens met het niet afgegraven deel van 't Harde ontstond een steile grondwal die ongeveer 400 meter lang is, waarbij op sommige plaatsen een hoogteverschil van 3 meter is te zien. In deze grondwal zijn de verschillende kleuren van de diverse grondlagen uit het Podzolprofiel goed te onderscheiden. Deze overgang van het afgegraven deel en het niet afgegraven deel van het dekzand laat als het ware 150.000 jaar geologische geschiedenis zien. En heeft tegenwoordig de status van een aardkundig monument. Op het deel van de Groeve Oostermeent dat direct ten noorden van de Warandebergen ligt werd na het stoppen van de zandafgravingen in 1975 voedselrijke grond aangebracht met de bedoeling deze grond in cultuur te nemen. Tot op dit moment is dat niet het geval en groeien op de rijkere grond volop grasklokjes, kraailook, hondsroos en de reuzenberenklauw. De reuzenberenklauw is sinds begin augustus 2017 opgenomen in de zogenaamde Unielijst. Dit is een zwarte lijst met uitheemse exoten die om een gezamenlijke aanpak vragen met betrekking tot het bestrijden van deze soorten. Nu wordt van elke terreineigenaar (van overheid tot grondbezitters) verwacht dat deze gevaarlijke(blaartrekkende) planten worden verwijderd of in ieder geval onder contole worden gehouden wanneer er overlast ontstaat. hoge grondwaterstand Door de hoge grondwaterstand, die bovendien voedselarm is, kon in de Groeve Oostermeent een bijzondere en natte heidevegetatie ontstaan, met ondermeer de klokjesgentiaan, zonnedauw, veenpluis, moeraswolfsklauw, snavelbies en pilvaren. Hierbij is de combinatie van moeraswolfsklauw en snavelbies een kenmerkende pioniersvegetatie die op natte heide voorkomt. Op enkele plaatsen voor de steilwand treedt kwel op met zwak gebufferd grondwater. De kwel is afkomstig van de hoger gelegen Blaricummer eng en de Warandebergen. De poelen die door kwel gevoed worden behouden ook in een warme zomerperiode water. Het grootste deel van de Groeve Oostermeent is overwegend een infiltratiegebied. Dat wil zeggen dat het grondwaterpeil afhankelijk is van de hoeveelheid regen die in een zomerperiode valt. Sommige ondiepe poelen drogen geheel op, terwijl in de diepere poelen het waterpeil aanzienlijk zakt. Zonder beheersmaatregelen zal de Groeve Oostermeent op termijn gaan vergrassen of dichtgroeien met pionierbomen zoals de berk. Drentse heideschapen en Schotse hooglanders verhinderen samen met een tiental vrijwilligers van GNR dat het gebied niet volledig dichtgroeit met pijpenstrootje, berken en kruipwilgen. oeverzwaluwen Sinds geruime tijd broedt een kleine kolonie oeverzwaluwen op twee plekken in de steilwand die tussen de Groeve Oostermeent en 't Harde ligt. De oorspronkelijk broedplaatsen van oeverzwaluwen zijn hoge oevers van rivieren en beken met natuurlijke beddingen. Jaarlijks kalven deze natuurlijke oevers af door een hoge waterstand of een sterke stroming in de winter. Als de oeverzwaluwen in het voorjaar terugkeren is het water gezakt en treffen ze een verse hoge oever waarin ze hun nestholte weer opnieuw uitgraven. Omdat er langs de grondwal tussen 't Harde en de Groeve Oostermeent geen rivier stroomt wordt de grondwal in de winter door door leden van de Vogelwerkgroep Gooi, indien nodig, steil afgestoken en de nestgangen die de overzwaluwen het vorige jaar maakten weer opgevuld met zand. Hierdoor beschikken de oeverzwaluwen in het voorjaar over een 'verse' wand waarin de nestgangen kunnen worden gemaakt. Als de zwaluwen tijdens het broedseizoen en hun verblijf in Nederland, van eind maart tot eind september, niet ernstig verstoord worden, is het mogelijk dat de kolonie zich in de tijd enigszins zal uitbreiden.
	WINTER bijgewerkt op: 10-2-2010 ZOMER bijgewerkt op: 5-9-2010	VOORJAAR bijgewerkt op: 18-5-2010 NAJAAR bijgewerkt op: 31-10-2010

hoge grondwaterstand

oeverzwaluwen